Spadek można odrzucić przez złożenie odpowiedniego oświadczenia o jego odrzuceniu przed sądem lub przed notariuszem.
TERMIN NA ODRZUCENIE SPADKU
Termin na odrzucenie spadku wynosi 6 miesięcy od dnia, w którym dana osoba dowiedziała się że jest spadkobiercą, zatem termin ten może upływać w różnych terminach dla poszczególnych spadkobierców.
Jeśli spadkobierca chce złożyć oświadczenie o odrzuceniu spadku przed sądem istnieje ryzyko, że będzie musiał czekać dłużej niż 6 miesięcy na wyznaczenie terminu przez sąd w tej sprawie. Jeśli jednak w terminie 6 miesięcy zainicjuje postępowanie w tej sprawie tj. złoży do sądu wniosek o przyjęcie oświadczenia o odrzuceniu spadku, a samo oświadczenie złoży dopiero np. po roku, bo tyle będzie musiał czekać w sądzie, uznaje się, że zachował 6 miesięcy termin i takie odrzucenie spadku będzie skuteczne.
CO JEŚLI NIE ZŁOŻĘ OŚWIADCZENIA O ODRZUCENIU SPADKU?
Brak oświadczenia będzie równoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W razie przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe tylko do wartości stanu czynnego spadku.
JAK ODRZUCIĆ SPADEK W IMIENIU MAŁOLETNIEGO DZIECKA?
Do 15 listopada 2023 r. zawsze wymagana była zgoda sądu opiekuńczego.
Po nowelizacji rodzic, który wcześniej sam odrzucił dany spadek, może w niektórych przypadkach odrzucić spadek bez zgody sądu tj. jeśli są spełnione następujące warunki:
- jeden z rodziców wcześniej sam odrzucił spadek i dlatego dziecko zostało powołane do dziedziczenia;
- drugi rodzic zgadza się na odrzucenie spadku (względnie obydwoje rodzice odrzucają spadek razem);
- powołane do spadku rodzeństwo dziecka także odrzuciło spadek.
Jeśli chociaż jeden z wyżej wskazanych warunków nie będzie spełniony należy wystąpić o zgodę sądu na odrzucenie spadku.
O zgodę sądu należy także wystąpić w przypadku gdy małoletnie dziecko dziedziczy na podstawie testamentu lub z ustawy w innym przypadku niż wskazany powyżej (dziedziczy dlatego że jego rodzic zmarł wcześniej, a nie dlatego że skutecznie odrzucił spadek).
DO KTÓREGO SĄDU WYSTĄPIĆ O ZGODĘ?
Co do zasady właściwy jest sąd rejonowy – sąd opiekuńczy w okręgu którego zamieszkuje dziecko. Po wszczęciu sprawy o stwierdzenia nabycia spadku zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu dziecka wydaje sąd spadku, nie zaś sąd opiekuńczy. Sądem spadku jest sąd rejonowy ale właściwy ze względu na ostatnie miejsce zamieszkania zmarłego.
Jeśli dana osoba nie miała wiedzy o toczącym się postępowaniu spadkowym i złożyła wniosek o zezwolenie na odrzucenie spadku w imieniu dziecka do niewłaściwego sądu – sądu opiekuńczego, sąd ten zobowiązany jest przekazać wniosek do rozpoznania sądowi spadku.
Bieg sześciomiesięcznego terminu na złożenie oświadczenia o odrzuceniu spadku ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania sądowego w celu uzyskania zezwolenia sądu na złożenie oświadczenia w tym przedmiocie.